Franczyza daje wiele korzyści, ale jak to w życiu bywa, wszystko ma swoje plusy i minusy, więc nie zapominam o przedstawieniu jej wad oraz związanych z nią zagrożeń. Poniższe zestawienie plusów i minusów to mój punkt widzenia i jak każdy tego typu rozrachunek należy przeanalizować przez pryzmat własnych doświadczeń, potrzeb i oczekiwań. Dla Ciebie coś może być niewątpliwą korzyścią, a dla mnie ograniczeniem i wadą.
🎧 Audio: Zalety i wady franczyzy
Model franczyzy w ostatnich latach zyskał na popularności, co przełożyło się na ilość dostępnych konceptów franczyzowych na rynku. Niestety, ilość nie zawsze idzie w parze z jakością. Dlatego warto wygospodarować czas i energię, aby przeanalizować dostępne oferty i zweryfikować zgromadzone informacje. Wybór właściwego franczyzodawcy ma olbrzymi wpływ na możliwość osiągnięcia sukcesu.
Współczesna gospodarka jest wysoce konkurencyjna, a konsolidacja jest procesem powszechnym. Wiele małych i średnich przedsiębiorstw nie jest przygotowanych do konkurencji w takich obszarach, jak marketing, innowacyjne produkty, polityka cenowa czy zarządzanie personelem. Firmy, które nie posiadają odpowiedniej skali działania, mają problem z przebiciem się na rynku. Ratunkiem jest połączenie sił i uzyskanie efektu synergii, a to umożliwia franczyza.
Zatem przeanalizujmy najważniejsze korzyści oraz wady tego systemu.
Zalety franczyzy
Siła prestiżu oraz renomy, czyli prowadzenie działalności pod znaną marką
Decydując się na sprawdzoną franczyzę, startujesz z biznesem, który ma już swoją wartość na rynku. Budowa marki od podstaw to proces czasochłonny i pochłaniający bardzo duże nakłady finansowe, a dzięki franczyzie oszczędzasz czas i pieniądze.
Sprawdzony pomysł, doświadczenie i know-how
Możliwość skorzystania z doświadczeń franczyzodawcy oraz z pomysłu sprawdzonego w warunkach rynkowych. Uzyskujesz dostęp do know-how, czyli gotowych recept biznesowych. Uzyskane know-how i wsparcie ułatwia rozpoczęcie działalności w branży, w której nie masz doświadczenia. Ponadto korzystasz z efektu synergii i ciągłęj wymiany doświadczeń z franczyzodawcą oraz z pozostałymi franczyzobiorcami.
Specjalistyczne szkolenia
Franczyzodawcy przeprowadzają szkolenia dla swoich partnerów i ich pracowników. Zazwyczaj są to szkolenia produktowe oraz sprzedażowe, wzbogacone stażem w wyznaczonej placówce franczyzowej lub jednostce własnej. Stopień zaangażowania franczyzodawcy w wyszkolenie franczyzobiorcy oraz to, jaką wagę przywiązuje do solidnego wdrożenia partnera, wpływa na ocenę systemu.
Wsparcie franczyzodawcy
Pomoc ze strony franczyzodawcy, między innymi w zakresie:
- znalezienia lokalizacji,
- uruchomienia działalności,
- negocjowania warunków z dostawcami,
- ustalania właściwego poziomu zatowarowania,
- rekrutacji i selekcji pracowników,
- opieki prawnej i księgowej.
Dofinansowanie
Niektórzy franczyzodawcy partycypują w kosztach uruchomienia jednostki partnerskiej (dofinansowanie).
Znana marka i wsparcie marketingowe
Wiarygodność ma olbrzymie znaczenie w procesie pozyskiwania klientów. Dzięki współpracy ze znaną marką czerpiesz korzyści z działań reklamowych i promocyjnych organizowanych przez franczyzodawcę na skalę ogólnokrajową. Ponadto otrzymujesz dostęp do bazy klientów franczyzodawcy oraz leady sprzedażowe.
Możliwość ominięcia barier wejścia na rynek
Można wyróżnić kilka najczęstszych barier wejścia na rynek:
- Regulacje prawne, które warunkują rozpoczęcie działalności od uzyskania stosownych licencji, zgody czy uprawnień.
- Dostępność rynku, rozumiana zarówno jako czas i koszt dotarcia do klienta końcowego, jak i możliwość nawiązania współpracy z kontrahentami, do której może nie dojść ze względu na zakaz konkurencji, który ich obowiązuje.
- Przyzwyczajenia klientów i ich lojalność względem marki. Zmiana postawy klientów może wymagać czasu i pochłonąć dodatkowe zasoby finansowe.
- Firmy, które zdominowały rynek i posiadają monopol. Dzięki swojej pozycji i skali działania mają niższe koszty produkcji i trudno z nimi konkurować ceną. Co więcej, na czas walki z nowym konkurentem mają możliwość obniżenia swojej marży, aby utrudnić nowemu graczowi osiągnięcie progu rentowności.
- Wysoki koszt, na przykład w branży finansowej są restrykcyjne wymagania kapitałowe stawiane nowym podmiotom, które ubiegają się o licencję Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), aby rozpocząć działalność w roli kredytodawcy.
Mniejsze ryzyko biznesowe
Dzięki współpracy z doświadczonym partnerem biznesowym ograniczysz ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, aczkolwiek w 100 procentach ryzyko nigdy nie może zostać wyeliminowane.
Efekt skali
W ramach systemu franczyzowego uzyskasz lepsze warunki współpracy z kontrahentami i dostawcami oraz skorzystasz z preferencyjnych cen zakupowych. Ponadto masz możliwość uzyskania prawa do wyłączności terytorialnej.
Jeśli planujesz otworzyć biznes na licencji to sprawdź aktualne oferty franczyzowe.
Wady franczyzy
Podporządkowanie się
Jako franczyzobiorca musisz dostosować się do odgórnie narzucanych standardów, co ogranicza wolność w podejmowaniu niektórych decyzji.
Kontrola i kary
Franczyzodawca przeprowadza cykliczne kontrole, na przykład poprzez tajemniczego klienta, aby sprawdzić czy stosujesz się do wyznaczonych standardów. Gdy nie wywiązujesz się z warunków umowy możesz otrzymać karę lub Twoja prowizja (osiągane dochody) może zostać pomniejszona, zaś nagminne negatywne oceny mogą być podstawą rozwiązania umowy. Przy czym należy pamiętac, że kontrola leży w interesie wszystkich partnerów, ponieważ pozwala wyeliminować tzw. czarne owce.
Plany sprzedażowe
W zależności od systemu franczyzowego istnieje możliwość narzucania planów sprzedaży do realizacji, od których może być uzależnione Twoje wynagrodzenie.
Opłaty franczyzowe
Współpraca w ramach franczyzy obwarowana jest niestety opłatami wstępnymi i okresowym. Przystępując do sieci zazwyczaj ponosisz wstępną opłatę franczyzową, a następnie jesteś zobowiązany do regulowania bieżących opłat. Ten rodzaj współpracy przypomina wynajem samochodu, dopóki płacisz dopóty możesz z niego korzystać. Gdy rozwiązujesz umowę z własnej woli lub druga strona tego się domaga, to samochód musisz oddać. I podobnie jest z licencją franczyzy, dopóki płacisz opłaty i masz aktywną umowę możesz prowadzić biznes pod jej marką.
Zbiorcza odpowiedzialność
Każdy franczyzobiorca ma wpływ nie tylko na własną firmę, ale pośrednio na wizerunek całej sieci franczyzowej. Jedna czarna owca może wpłynąć negatywnie na reputację całej sieci.
Pomyłki franczyzodawcy
Pomyłki popełniane przez franczyzodawcę mogą okazać się szkodliwe dla franczyzobiorców, np. błędy dotyczące zarządzania siecią i rekrutacji nowych partnerów, nietrafionych inwestycji, nieefektywnych akcji marketingowych, złej strategii rozwoju czy stosowanie niekorzystnej polityki cenowej.
Podsumowując, wiesz już co to jest franczyza i jakie ma wady oraz zalety. Teraz musisz sam dokonać oceny i szczerze sobie odpowiedzieć na pytanie, czy ta forma współpracy CI odpowiada. Pomocnym narzędziem w tym zakresie będzie autoanaliza, o czym przekonasz się w następnym artykule.
Jeśli uważasz, że niniejszy artykuł jest wartościowy to udostępnij go proszę (na dole znajdują się przyciski udostępnienia w mediach społecznościowych 👇). Dzięki Twojej pomocy dotrze on do większej liczby osób.
Autor: Maciej Makowski, twórca portalu WlasnyBiznes.pl
