Zajrzałeś tu, bo musisz napisać biznesplan? Ktoś wymaga od Ciebie tego dokumentu? Pracownik banku, inwestor, a może urzędnik odpowiedzialny za dotacje unijne?
W porządku, tylko jedno ale! Biznesplan to nie jest przykry obowiązek, lecz narzędzie, które pomoże Ci zdobyć pieniądze od inwestorów, dzięki którym uruchomisz firmę i rozwiniesz biznes.
Nawet jeśli nie potrzebujesz środków finansowych, to i tak warto opracować biznesplan, ponieważ informacje i liczby przeniesione na papier uwypuklą wszystkie wady, luki i niezgodności w Twoim projekcie biznesowym. A chyba zgodzisz się ze mną, że lepiej popełniać błędy na kartce papieru aniżeli w życiu.
Jeżeli zrealizowałeś punkt po punkcie proces weryfikacji pomysłu na biznes, który opisałem w artykule 👉 Jak sprawdzić i wdrożyć pomysł na biznes?, to kolejnym etapem jest spisanie istotnych informacji w jednym dokumencie.
Co to jest biznesplan i jaki powinien być?
Biznesplan to nie jest encyklopedia, która teoretycznie zawiera wartościowe informacje, ale jest nudna i nikt nie chce jej czytać. Twój potencjalny inwestor nie będzie chciał analizować planu o charakterze encyklopedycznym. Konieczność przedzierania się przez niepotrzebne informacje zniechęci go, zamiast zachęcić! Liczą się konkrety a nie ilość.
Nie tylko dane są ważne, ale sposób ich zaprezentowania oraz właściwa kolejność! Twój biznes plan powinien być:
- Zwięzły
- Spójny
- Wiarygodny
- Przejrzysty
- Użyteczny
- Przekonujący
- Zrozumiały dla odbiorcy
Biznesplan to dokument, który ukazuje przyszłość Twojej firmy, ponieważ pozwala odpowiedzieć na następujące pytania:
- Jaką wartość Twoja firma będzie oferować klientom?
- Jakie przychody, koszty i zyski będzie generować?
- Na jakich rynkach i z kim będzie konkurować?
- Jak będzie wyglądała branża, w której Twoja firma będzie funkcjonować?
Biznes plan pełni funkcję mapy oraz kompasu, które wskazują właściwą drogę i kierunki rozwoju. To plan podróży, w którym opisujesz przedsięwzięcie oraz przedstawiasz sposoby osiągnięcia celów wraz z oceną ich efektywności.
To proste, jeśli nie opracowujesz planu, to planujesz ponieść porażkę! A porażki raczej nie chcesz, więc nie przedłużajmy i zaczynajmy tworzyć biznesplan, do dzieła!
Od czego zacząć pisanie biznesplanu?
Zanim przystąpisz do pisania biznesplanu zastanów się:
- Po co tworzysz biznesplan i dla kogo? Wskaż cel i adresata
- Jakich informacji oczekuje adresat biznesplanu?
- Co może skłonić inwestora do zainwestowania w Twoje przedsięwzięcie?
Prawdopodobnie musisz sporządzić biznesplan, aby pozyskać fundusze i Twoim adresatem jest potencjalny inwestor lub kredytodawca. Zatem, zacznij myśleć tak jak oni i zamieść najistotniejsze kwestie, które mogą ich zainteresować.
Inwestorowi zależy na jak największym zwrocie z inwestycji przy możliwie jak najmniejszym ryzyku. Interesują go szanse, zagrożenia oraz osoby, które stoją za sterami firmy, więc zbudowanie zaufania jest równie istotne jak wskaźniki finansowe.
Pomysł na biznes jest ważny, ale ważniejsza jest jego egzekucja, za którą odpowiedzialni są konkretni ludzie. Nawet najlepszy pomysł można „położyć”, jeśli zostanie wdrożony przez niekompetentny i niezdeterminowany zespół. Inwestora interesuje ukończony plan, a nie proces jego przygotowywania. Dlatego skup się na kompetencjach zespołu, potencjalnych korzyściach, ryzykach i przedstaw je w wiarygodny sposób.
Dla banku ważne jest przede wszystkim zabezpieczenie kredytu. Nie interesują go szanse biznesowe oraz maksymalne zyski, bo na nich nie skorzysta. Kredytodawca potrzebuje gwarancji, że odzyska pożyczone pieniądze wraz z ustalonymi odsetkami. Bank, oprócz osobistych i rzeczowych zabezpieczeń, będzie szukać w biznesplanie potwierdzenia, że Twoja firma zdoła wygenerować środki niezbędne na pokrycie rat kredytowych. Dlatego wykaż się ostrożnością, niechęcia do ryzyka i rozwiń wszelkie wątpliwości.
Struktura biznesplanu nowej firmy (StartUp)
- Streszczenie przedsięwzięcia (podsumowanie wykonawcze)
- Zespół
- Charakterystyka planowanego przedsięwzięcia
- Opis produktu lub usługi
- Profil klienta / Grupa docelowa
- Analiza potencjału rynku i konkurencji
- Działania marketingowe i sprzedażowe
- Procesy operacyjne i kluczowe zasoby
- Plan i analizy finansowe
- Załączniki
Streszczenie przedsięwzięcia (podsumowanie wykonawcze)
To najważniejsza część biznesplanu, ponieważ od niej może zależeć Twoje być albo nie być... W podsumowaniu wykonawczym powinieneś zamieścić najistotniejsze informacje, które zainteresują Twojego potencjalnego inwestora, zaś w dalszej części przedstawisz szczegóły i rozwiniesz poszczególne wątki.
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Jaki jest cel i przedmiot działalności?
- Kto będzie realizował nowe przedsięwzięcie?
- Jakie są motywy założenia firmy?
- Co szczególnie wyróżnia przedsięwzięcie?
- Jakie są przewagi konkurencyjne?
- Jakie są spodziewane korzyści i czynniki ryzyka?
- Jakie są potrzeby finansowe?
Zespół
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Kim są założyciele, kadra zarządzająca, pracownicy odpowiedzialni za kluczowe działania w firmie? (osoby, które są istotne z punktu widzenia przedsięwzięcia)
- Jakie kompetencje posiadają założyciele, kadra zarządzająca, pracownicy odpowiedzialni za kluczowe działania w firmie? (opisz posiadane kwalifikacje, umiejętności, doświadczenie)
- W jaki sposób mogą być one przydatne w nowym przedsięwzięciu?
- Jakie są największe dotychczasowe osiągnięcia założycieli, kadry zarządzającej, pracowników odpowiedzialnych za kluczowe działania w firmie?
- Jakich kompetencji brakuje i jakie są możliwości ich nabycia?
Charakterystyka planowanego przedsięwzięcia
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Na czym polega przedsięwzięcie? Co i w jaki sposób firma będzie sprzedawać?
- Co jest najważniejszym celem przedsięwzięcia?
- W jakim zakresie przedsięwzięcie jest nowatorskie?
- Dlaczego akurat ta branża? (uzasadnij wybór branży)
- Jakie czynniki mają wpływ na osiągnięcie sukcesu w wybranej branży?
- Jakie są szanse i możliwości związane z uruchomieniem planowanej działalności?
- Na jakie możliwości rozwoju wskazują dostępne prognozy i analizy?
- Jakie są potencjalne zagrożenia związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa?
- Ile pieniędzy jest potrzebnych do realizacji przedsięwzięcia? Jaki wkład finasowy wnoszą założyciele, a ile należy pozyskać z zewnątrz?
Opis produktu lub usługi
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Jakie produkty lub usługi oferuje firma?
- Jakie cechy użytkowe produktu lub usługi są ważne dla klienta?
- Jakie posiadają zalety i wady?
- Jakie będą gwarancje na produkt lub usługę?
- Jaka unikalna wartość będzie oferowana klientom? Czym wyróżnia się produkt lub usługa na tle konkurencji?
- Jaką metodą będą wytwarzane produkty i jakie technologie będą wykorzystywane? Czym wyróżnia się na tle metod i technologii stosowanych przez konkurencję?
- Jakie są ryzyka związane z wytwarzeniem produktu oraz stosowaniem wybranej technologii?
- Czy istnieją jakieś prawne ograniczenia dotyczące wytwarzania lub sprzedaży produktu?
- Jaka jest polityka cenowa?
Profil klienta / Grupa docelowa
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Do jakiej grupy docelowej będzie kierowana oferta? (struktura, siła nabywcza)
- Kim jest idealny klient? Jakie posiada cechy, potrzeby, nawyki?
- Jakie są główne trendy w obszarze upodobań klientów?
- Czy istnieją strategiczni odbiorcy, którzy już teraz deklarują zakup produktów lub usług?
Analiza potencjału rynku i konkurencji
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Jakimi cechami charakteryzuje się rynek? (cechy, które są istotne z punktu widzenia przedsięwzięcia)
- Jakie są perspektywy rozwoju rynku? Wielkość i dynamika rynku (popytu).
- Ilu potencjalnych klientów liczy grupa docelowa?
- Ilu jest konkurentów?
- Jakie firmy będą bezpośrednim konkurentem? Jakie są ich silne i słabe strony, pozycja na rynku, strategie działania, plany rozwoju.
- Jakie są możliwości konkurowania z tymi podmiotami?
- Jakie jest ryzyko wejścia nowych graczy na rynek?
- Jak wygląda sytuacja z dostawcami? Siła przetargowa, potencjał wytwórczy, sytuacja finansowa.
- Czy istnieje realne zagrożenie ze strony substytutów?
- Jakie czynniki niezależne od firmy mogą mieć wpływ na wielkość sprzedaży? W jaki sposób można sobie z nimi poradzić?
Działania marketingowe i sprzedażowe
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Jakie są cele marketingowe i sprzedażowe?
- Jaki model komunikacji, sprzedaży i dystrybucji dominuje w wybranej branży?
- Jaki jest plan działań marketingowych w obszarze produktu, ceny, dystrybucji i promocji?
- Jak będzie przebiegał proces dotarcia do klienta? Jakimi kanałami komunikacji i sprzedaży?
- Jak będzie wyglądał proces zakupowy?
- Jakie kanały dystrybucji będą wykorzystywane?
- Jaka będzie strategia finansowania promocji?
Procesy operacyjne i kluczowe zasoby
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Jak przebiega proces produkcji lub sposób świadczenia usług?
- Jak wyglądają procesy zarządzania działalnością podstawową, rozwojem, jakością, personelem, finansami?
- Które surowce są niezbędne w produkcji i skąd będą pozyskiwane?
- Z którymi dostawcami firma będzie współpracować i dlaczego? Czy na rynku są dostępni dostawcy alternatywni?
- Jakiego rodzaju sprzęt i maszyny są potrzebne?
- Jakimi zasobami dysponuje firma, a jakich nie posiada?
- W jakim stopniu firma jest uzależniona od kluczowych zasobów takich jak surowce, dostawcy, kadry?
- Jakie są zdolności produkcyjne firmy?
- W którym miejscu mogą wystąpić "wąskie gardła" i jakie mogą być ich konsekwencje?
- Jakie są niezbędne kompetencje pracowników do realizacji poszczególnych zadań?
- Jak wygląda proces rekrutacji i selekcji pracowników?
- Jaka jest struktura organizacyjna firmy?
Plan i analizy finansowe
Pytania do zagadnień, które powinny zostać poruszone w tej części:
- Jakie są podstawowe i niezbędne koszty związane z uruchomieniem przedsięwzięcia?
- Jakie będą źródła finansowania?
- Jakie są plany wyników finansowych, bilansów, rachunku przepływów pieniężnych?
- Jaka jest ocena przyszłej sytuacji finansowej, progu rentowności, opłacalności i poziomu ryzyka?
Załączniki
- CV założycieli, kadry zarządzającej, pracowników odpowiedzialnych za kluczowe działania w firmie
- Schematy i procesy organizacyjne
- Analizy finansowe
- Wyniki badań rynkowych
- Raporty branżowe
- Opinie ekspertów
Jak napisać dobry biznes plan?
- Zweryfikuj pomysł na biznes według metodologii, którą opisałem w artykule 👉 Jak sprawdzić i wdrożyć pomysł na biznes?
- Odpowiedz na pytania zawarte w części: Struktura biznesplanu nowej firmy (StartUp)
- Zbierz wszystkie wiadomości i przeanalizuj je pod kątem ważności dla inwestora lub kredytodawcy
- Opracuj wiarygodny materiał w przystępny, spójny i zrozumiały sposób
- Wypunktuj istotne informacje, aby biznes plan był zwięzły i użyteczny
- Zachowaj przejrzystą strukturę i zamieść istotne informacje w odpowiednich blokach tematycznych
- Pokaż dokument osobie trzeciej i zasięgnij porady, czy należy coś poprawić i udoskonalić
Ile stron powinien zawierać biznesplan?
Nie ma idealnej liczby stron. Biznesplan powinien zawierać wszystkie istotne informacje, których potrzebuje Twój potencjalny inwestor lub kredytodawca. A czy to będzie 10, czy 30 stron nie ma większego znaczenia.
Tak jak napisałem na początku, biznes plan ma być zwięzły, spójny, wiarygodny, przejrzysty, użyteczny, przekonujący oraz zrozumiały dla odbiorcy.
Ogólne porady dotyczące liczby stron, typu: profesjonalny biznesplan nie może być dokumentem zbyt krótkim, zaś zbyt obszerny biznes plan nie zawiera walorów praktycznych są bezsensu i nic nie warte.
Jeden dokument może zawierać 10 stron napisanych czcionką 8, a w drugim można użyć rozmiaru czcionki 12 i biznes plan będzie liczyć 15 stron. Różne liczby a ta sama objętość tekstu. Dlatego skup się na jakości i konkretach a nie na ilości. Powodzenia! 👍
Jeśli uważasz, że niniejszy poradnik jest wartościowy to udostępnij go proszę (na dole znajdują się przyciski udostępnienia w mediach społecznościowych 👇). Dzięki Twojej pomocy dotrze on do większej liczby osób.
Autor: Maciej Makowski, twórca portalu WlasnyBiznes.pl
